تعیین ویژگی‎های فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی هسته سه رقم خرمای ایرانی و طراحی دستگاه تهیه پودر هسته

در جهت حمل و نقل، انبارداری و طراحی دستگاه‎های فرآوری محصولات کشاورزی نیاز به اطلاعات کافی از ویژگی‎های فیزیکی و مکانیکی آن ها می باشد. همچنین برای آگاهی از ارزش غذایی محصولات کشاورزی به اطلاعاتی در مورد ویژگی‎های شیمیایی آن ها نیاز است. هدف این تحقیق تعیین ویژگی‎های فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی هسته سه رقم خرمای کشور و نیز طراحی دستگاه آسیاب هسته خرما است. ارقام مورد مطالعه شامل دیری، استعمران و کبکاب هستند. نتایج بررسی ویژگی‎های فیزیکی نشان داد که طول، عرض، ضخامت، قطر میانگین هندسی، قطر میانگین حسابی، کرویت و جرم ارقام مورد مطالعه به ترتیب برابر با 22/02 تا mm 24/68، 7/28 تا mm8/91، 6/11 تا mm 7/59،9/97 تا mm 11/85، 11/96 تا mm13/73، 0/44 تا 0/48، 0/72 تا g1/25 بود. همچنین مساحت سطح، سطح تصویر، حجم، چگالی توده، چگالی حقیقی و تخلخل ارقام به ترتیب برابر با 313/39 تا mm2 443/95، 78/41 تا mm2 112/87، 0/56 تا cm3 1/03، 0/68 تا g/cm3 7/73، 1/31 تا g/cm3 1/33، 44/46 تا % 47/89 بودند. ضریب اصطکاک ایستایی بر روی سطوح گالوانیزه، آلومینیوم، فولاد، لاستیک و چوب از 0/225 تا 0/521 اندازه‎گیری شد. نتایج بررسی ویژگی‎های مکانیکی هسته خرما نشان داد که نیروی شکست، تغییر شکل، انرژی شکست و چغرمگی هسته خرما به ترتیب برابر با 1159/6 تا n 4303/2،0/612 تا mm3/405، 0/349 تا j 7/822 و 0/585 تا j/cm3 13/893 بودند. ویژگی‎های شیمیایی مورد مطالعه عبارت بودند از: مواد معدنی (آهن، روی، منیزیم، منگنز، پتاسیم، فسفر، سدیم و کلسیم)، اسیدهای چرب (اسید لوریک، پالمتیک، میرستیک، استئاریک، اولئیک و اسید لینولئیک)، کربوهیدرات، پروتئین، خاکستر، درصد میزان روغن و درصد ماده خشک. تجزیه واریانس ویژگی‎های مکانیکی نشان داد که اثر متقابل رقم × جهت بارگذاری × سرعت بارگذاری بر صفات مکانیکی مورد مطالعه معنی‎دار بوده است (p<0.01). اثر رقم بر ویژگی‎های فیزیکی بجز چگالی حقیقی در سطح احتمال 1% معنی‎دار بود (p<0.01). اثر رقم بر ضریب اصطکاک ایستا فقط بر روی سطح لاستیک معنی‎دار نبوده است (p>0.05 ). اثر رقم فقط بر مواد معدنی روی، آهن و کلسیم معنی‎دار بوده است (p<0.05). در دیگر ویژگی‎های شیمیایی اثر رقم فقط بر میزان درصد روغن معنی‎دار نبوده است (p>0.05). در ادامه این تحقیق یک واحد دستگاه آسیاب (خردکن) هسته خرما از نوع استوانه‎ای طراحی شد. مقدار توان مورد نیاز این دستگاه آسیاب هسته خرما برابر با kw 5/22 (hp 30) و ظرفیت خروجی آن برابر با kg/h358 محاسبه شد.